Amanda Gorman

Ngọn Đồi Cần Vượt

Vũ Hoàng Thư phỏng dịch

Amanda Gorman sáng tác bài thơ “The Hill We Climb” và cũng do chính cô diễn ngâm trong lễ nhậm chức của Tổng Thống Biden ngày 20-1-2021.

Gorman là nhà thơ trẻ tuổi nhất được chọn để đọc thơ trong lịch sử lễ tuyên thệ Tổng Thống Hoa Kỳ từ trước đến nay. Cô cũng là người đầu tiên được tặng giải National Youth Poet Laureate.

Hoa Kỳ không những là một cường quốc về mọi mặt nhưng đọc thơ ở lễ tuyên thệ Tổng Thống thật là điều hiếm hoi và lãng mạn nhất trong những điều lãng mạn trên mặt đất này...

Ngọn Đồi Cần Vượt

Đã đến lúc chúng ta tự hỏi tìm ánh sáng ở đâu trong bóng đen dày đặc này,

Mất mát như ôm đại dương trên vai ta phải vượt.

Chúng ta đã xả lăn vào bụng thú.

Để khám phá rằng câm nín nào mang lại bình yên,

Và chuẩn mực cùng ý hướng công bằng chẳng luôn đem về công lý.

Rồi bình minh cận kề tiến đến trước khi ta nhận ra.

Vậy mà chúng mình vẫn sống như vậy.

Vậy mà chúng mình dãi dầm chứng kiến một đất nước dù chưa tan vỡ nhưng rõ ràng dở dang.

Chúng ta, những kẻ thừa kế trong một đất nước ở thời đoạn một cô gái da đen gầy còm gốc nguồn nô lệ

Được nuôi lớn từ người mẹ đơn thân lại có thể mơ ước trở thành tổng thống,

Chỉ để hôm nay ngâm tặng cho người.

Quả là, chúng ta còn lâu mới hoàn thiện, vẫn xa lắc với nguyên sơ

Nhưng không có nghĩa là chúng ta phấn đấu lập thành một liên hiệp toàn hảo.

Chỉ là đang gắng dựng xây một liên minh đầy chí hướng,

Tạo một đất nước tận tụy với tất cả các nền văn hóa, màu sắc, cá điểm và điều kiện cho nhân sinh.

Và như vậy, hãy ngước tầm nhìn, chớ dừng nơi cách biệt người với người, mà chú tâm đến những ngăn ngại trước mặt chúng ta.

Hãy dẹp bỏ khoảng cách vì biết đặt để tương lai chúng ta trên hết

Đầu tiên gạt sự khác biệt của nhau sang bên.

Hãy bỏ khí giới xuống để có thể vươn cánh tay tìm nhau.

Đừng hại một ai mà hãy đến tất cả trong thuận hòa.

Từ mặt đất đây, không nơi nào khác, hãy nói lời chân thật này,

Đó là cả khi buồn đau, chúng mình cùng lớn dậy.

Đó là cả khi tổn thương, hãy hy vọng cùng nhau.

Rằng khi mệt mỏi, nhủ lòng sẽ mãi bền gắn bó bên nhau.

Chiến thắng!

Chẳng phải vì chúng ta sẽ không bao giờ biết đến thất bại, mà bởi vì chúng ta sẽ không bao giờ gieo rắc rẽ chia.

Kinh thánh dạy chúng ta rằng mọi người sẽ ngồi dưới gốc nho và cây vả của mình,

Và không ai có thể làm cho họ sợ hãi.

Chỉ cần sống đúng nghĩa với thời đại mình, dù chiến thắng chẳng loáng gươm đao,

Hào quang là những chiếc cầu ta bắt kết.

Đó là lời hứa xông rừng vượt núi.

Chỉ khi ta dám làm bởi chưng mang giòng máu Mỹ không chỉ hưởng thừa vinh hạnh

Mà phải chịu đựng những sai lầm của lịch sử và biết thế nào để phục hưng.

Chúng ta đã thấy một thế lực chỉ làm nát tan đất nước hơn là đưa vai gánh vác,

Trì hoãn nền dân chủ có khác chi hủy diệt đất nước.

Vậy mà nỗ lực ấy suýt đã thành công.

Nền dân chủ có đôi khi bị bó tay cầm cố

Nhưng sẽ không bao giờ vĩnh viễn bại tan

Chân lý này, cam kết này chúng ta thành tâm tin tưởng.

Bởi lúc chúng ta bận tâm đến tương lai, lịch sử vẫn nhìn chúng ta quan sát.

Đây là kỷ nguyên chuộc lỗi cho công lý. Chúng ta lo lắng làm sao ngay lúc khởi đầu.

Liệu chúng ta sẵn sàng làm người thừa kế trong giờ kinh hãi

Hay từ đó, tìm ra sức mạnh mở màn cho một trang sử mới.

Để hiến dâng hy vọng và nụ cười cho chính chúng ta.

Vì vậy, đã có lần chúng ta hỏi làm thế nào vượt qua thảm họa,

Xin khẳng định phút giây này, làm thế nào mà thảm họa có thể lấn áp chúng ta?

Chúng ta sẽ không quay về những gì đã xảy ra, nhưng hướng sang những gì sẽ đến.

Một đất nước bị dập bầm, còn nguyên vẹn. Nhân từ, nhưng táo bạo. Quyết liệt và tự do.

Chúng ta sẽ không thối lùi hay gián đoạn vì dọa đe,

Vì thấu rõ sự thụ động và trì trệ của mình sẽ thành di sản cho thế hệ mai sau.

Những sai lầm này trở thành gánh nặng cho con cháu.

Nhưng chắc chắn một điều, nhân từ trong sức mạnh và sức mạnh cùng với lẽ phải,

Khi đó, tình yêu trở thành di sản và đổi thay vận mệnh con cháu chúng ta.

Thế nên hãy lưu lại một đất nước bội phần tươi tốt hơn những gì chúng ta thừa hưởng,

Với mỗi hơi thở trong lồng ngực cứng cáp đồng mun của tôi,

Chúng ta sẽ nâng thế giới tổn thương này thành một chốn nơi kỳ diệu.

Chúng ta sẽ vươn lên từ những ngọn đồi vàng óng phương tây.

Chúng ta sẽ vươn lên từ vùng đông bắc lộng gió, nơi tổ tiên chúng ta dấn thân cách mạng đầu tiên.

Chúng ta sẽ vươn lên từ các thành phố ven hồ vùng bang trung tây.

Chúng ta sẽ vươn lên từ phương nam nắng cháy.

Chúng ta sẽ dựng lại, nối liền và khôi phục mọi xó góc trên mọi miền đất nước

Và mọi ngõ ngách có tên gọi quê hương.

Giống nòi đa dạng và đẹp đẽ chúng ta sẽ vươn lên trong dập vùi và tuyệt diệu.

Khi đó, chúng ta rực rỡ và vô úy bước khỏi bóng đen.

Một bình minh mới ló dạng ngày chúng ta được giải phóng,

Vì ánh sáng luôn thường hằng, chỉ cần chúng ta đủ can đảm để nhận chân,

Và chỉ khi ta đủ lòng dũng cảm hiện thân làm ánh sáng.

Vũ Hoàng Thư phỏng dịch

The Hill We Climb

When day comes we ask ourselves where can we find light in this never-ending shade,

The loss we carry a sea we must wade. 

We have braved the belly of the beast.

We have learned that quiet isn't always peace,

And the norms and notions of what just is isn't always justice.

And yet, the dawn is hours before we knew it.

Somehow we do it.

Somehow we have weathered and witnessed a nation that isn't broken but simply unfinished.

We, the successors of a country in a time where a skinny black girl descended from slaves

And raised by a single mother can dream of becoming president, 

Only to find herself reciting for one.

And yes, we are far from polished, far from pristine

But that doesn't mean we are striving to form a union that is perfect.

We are striving to forge our union with purpose,

To compose a country committed to all cultures, colors, characters and conditions of man.

And so we lift our gazes, not to what stands between us, but what stands before us.

We close the divide because we know to put our future first

We must first put our differences aside.

We lay down our arms so we can reach out our arms to one another.

We seek harm to none and harmony for all.

Let the globe, if nothing else, say this is true,

That even as we grieved, we grew.

That even as we hurt, we hoped. 

That even as we tired, we tried that we will forever be tied together. 

Victorious! 

Not because we will never again know defeat, but because we will never again sow division. 

Scripture tells us to envision that everyone shall sit under their own vine and fig tree,

And no one shall make them afraid. 

If we are to live up to our own time, then victory won't lighten in the blade, 

But in all of the bridges we have made. 

That is the promise to glade, the hill be climbed. 

If only we dare it because being American is more than a pride we inherit. 

It is the past we step into and how we repair it. 

We have seen a force that would shatter our nation rather than share it,

Would destroy our country if it meant delaying democracy. 

And this effort very nearly succeeded. 

But while democracy can be periodically delayed, 

It can never be permanently defeated. 

In this truth, in this faith we trust. 

For while we had our eyes on the future, history has its eyes on us. 

This is the era of just redemption. We feared it at its inception. 

We did not feel prepared to be the heirs of such a terrifying hour, 

But within it, we found the power to author a new chapter.

To offer hope and laughter to ourselves. 

So, while once we asked how could we possibly prevail over catastrophe, 

Now we assert, how could catastrophe possibly prevail over us? 

We will not march back to what was, but move to what shall be. 

A country that is bruised, but whole. Benevolent, but bold. Fierce and free. 

We will not be turned around or interrupted by intimidation, 

Because we know our inaction and inertia will be the inheritance of the next generation. 

Our blunders become their burdens. 

But one thing is certain, if we merge mercy with might and might with the right,

Then love becomes our legacy and change our children's birthright. 

So let us leave behind the country better than the one we were left,

With every breath in my bronze-pounded chest, 

We will raise this wounded world into a wondrous one.

We will rise from the gold limbed hills of the west. 

We will rise from the windswept northeast where our forefathers first realized revolution. 

We will rise from the lake rimmed cities of midwestern states. 

We will rise from the sunbaked south. 

We will rebuild, reconcile, and recover in every known nook of our nation

And every corner called our country. 

Our people diverse and beautiful will emerge battered and beautiful. 

When day comes, we step out of the shade aflame and unafraid. 

A new dawn looms as we free it,

For there is always light, if only we are brave enough to see it, 

If only we are brave enough to be it. 

Amanda Gorman

1.20.2021