Tô Thùy Yên

1938-

 

Chiều Trên Phá Tam Giang
phá Tam Giang ngày rày đã cạn

Ca-dao


1.

Chiếc trực thăng bay là mặt nước

Như cơn mộng nhanh

Phá Tam Giang, phá Tam Giang

Bờ bãi hỗn mang, dòng bát ngát

Cát hôn mê, nước miệt mài trôi

Ngó xuống cảm thương người lỡ bước

Trời nước mông mênh, thân nhỏ nhoi

Phá Tam Giang, phá Tam Giang

Nhớ câu ca dao sầu vạn cổ

Chiều dòn tan, nắng động nứt ran ran

Trời thơm nước, thơm cây, thơm xác rạ

Thơm cả thiết tha đời

Rào rào trận gió nhám mặt mũi

Rào rào trận buồn ngây chân tay

 

Ta ngó thấy ghe thuyền quần tụ

Từng đoàn như trẻ nhỏ ghê ma

Ta ngó thấy thùy dương gãy rũ

Từng cây như nỗi bất an già

Ta ngó thấy rào chà cảng nước

Từng hàng như  nỗ lực lao đao

Ta ngó thấy nhà cửa trốc nóc

Từng ngôi như mặt đất đang gào

Vì sao ngươi tới đây?
hỡi gã cộng quân sốt rét, đói

Xích lời nguyền sinh Bắc tử Nam

Vì sao ta tới đây?

Lòng xót xa, thân xác mỏi mòn

Dưới mắt ngươi làm tên lính Ngụy

Ví dầu ngươi bắn rụng ta

Như tiếng hét

Xé hư không bặt im

Chuyện cũng thành vô ích

Ví dầu ngươi gục

Vì bom đạn bất dung

Thi thể chẳng ai thâu

Nào có chi đáng kể

Nghĩ cho cùng, nghĩ cho cùng

Ví dầu các việc ngươi làm, các việc ta làm

Có cùng gom góp lại

Mặt đất này đổi khác được bao nhiêu?
ngươi há chẳng thấy sao

Phá Tam Giang, phá Tam Giang ngày rày đâu đã cạn

Ta phá lên cười, ta phá lên cười

Khi tưởng tượng ngươi cùng ta gặp gỡ

Ôi cõi âm nào ngươi vốn không tin

Hỏi nhau chơi thỏa chút tính bông đùa:

Người cùng ta ai thật sự hy sinh

Cho tổ quốc Việt Nam – một tổ quốc...?

Các việc ngươi làm

Ta xét thấy chẳng ra chi

Nên ngươi hăng điên, còn ta ảm đạm

Khi cùng làm những việc như nhau

Ta tự hỏi vì sao

(còn ngươi, có bao giờ ngươi tự hỏi?)

Và tự trả lời

(có bao giờ ngươi tự trả lời?)

Chúng ta khác nào cánh quạt phi cơ

Phải quạt, phải quạt

Chỉ vì nó phải quạt

Ta thương ta yếu hèn

Ta thương ngươi khờ khạo

Nên cả hai cùng cam phận quay cuồng

Nên cả hai cùng mắc lường Lịch sử

Cùng mê say một con đĩ thập thành

 

Chiều trên phá Tam Giang rộn ràng tiếng chiến trận

Chiều trên phá Tam Giang im lìm âm cảm thông

 

2.

Chiều trên phá Tam Giang
Anh sực nhớ em
Nhớ bất tận.

Giờ này thương xá sắp đóng cửa.
Người lao công quét dọn hành lang.
Những tủ kính tối om.
Giờ này thành phố chợt bùng lên
Để rồi tắt nghỉ sớm.
(Sài Gòn nới rộng giờ giới nghiêm.
Sài Gòn không còn buổi tối nữa.)
Giờ này có thể trời đang nắng.
Em rời thư viện đi rong chơi
Dưới đôi vòm cây ủ yên tỉnh
Viền dòng trời ngọc thạch len trôi.

Nghĩ tới ngày thi tương lai thúc hối,
Căn phòng cao ốc vàng võ ánh đèn,
Quyển sách mở sâu đêm.
Nghĩ tới người mẹ đăm chiêu, đứa em quái quỉ.
Nghĩ tới đủ thứ chuyện tầm thường
Mà cô gái nào cũng nghĩ tới.
Rồi nghĩ tới anh, nghĩ tới anh
Một cách tự nhiên và khốn khổ.
Giờ này có thể trời đang mưa.
Em đi nép hàng hiên sướt mướt,
Nhìn bong bóng nước chạy trên hè
Như những đóa hoa nở gấp rút.
Rồi có thể em vào một quán nước quen
Nơi chúng ta thường hẹn gặp,
Buông tâm trí bập bềnh trên những đợt lao xao
Giữa những đám ghế bàn quạnh quẽ.

Nghĩ tới anh, nghĩ tới anh,
Cơn nghĩ tới không sao cầm giữ nổi
Như dòng lệ nào bất giác rơi tuôn.
Nghĩ tới, nghĩ tới một điều hệ trọng vô cùng
Của chiến tranh mà em không biết rõ.
Nghĩ tới, nghĩ tới một điều hệ trọng vô cùng
Một điều em sợ phải nghĩ tới.
Giờ này thành phố chợt bùng lên.

Chiều trên phá Tam Giang
Anh sực nhớ em
Nhớ bất tận.

Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi
Rực chiếu bao nhiêu giấc mộng đua đòi
Như những mặt trời con thật dễ thương
Sẽ rơi rụng dọc đường lên dốc tuổi,
Mỗi sáng trưa chiều tối đêm khuya.
Anh yêu em, yêu nuối tuổi hai mươi,
Coi chuyện đó như lần đi tuyệt tích
Trong nước trời lãng đãng nghìn trùng,
Không nghe thấy cả tiếng mình độc thoại.
Anh yêu, yêu nuối tuổi hai mươi,
Thấy trong lòng đời nở thật lẻ loi
Một cành mai nhị độ.
Thấy tình yêu như vận hội tàn đời
Để xé mình khỏi ác mộng
Mà người đàn ông mê tưởng suốt thanh xuân.

Ôi tình yêu, bằng chứng huy hoàng của thất bại !

 

3.

Chiều trên phá Tam Giang

Mày nhìn con nước xiết

Chảy băng bờ bãi ngổn ngang câm

Nghĩ tới, nghĩ tới những công trình mày có thể hoàn thành

Mà rồi mày bỏ dở

Nghĩ tới kiếp người đang lỡ độ dường

Trên mịt mùng nghi hoặc

Nghĩ tới thanh xuân mất tích tự đời nào

Còn lưu hậu chua cay hoài vọng

Nghĩ  tới khu vườn ẩn cư cỏ cây khuất lấp

Căn nhà ma ám chầy ngày gió thổi miên man

Đụt tuổi già bình an vô sự

Như lau lách bờm sờm trên mặt sống nhăn

Cùng cái chết

Cái chết lâu như nỗi héo hon dần

Làm chính mình bực bội

 

Gió muôn ngàn năm thổi lẽ tuần hoàn

Cho cỏ cây thay đời đổi kiếp

Và mày kinh sợ nghe nhắc điều vượt sức bình sinh

Bởi mày không đủ dạn dày trình diễn tới lui cơn thất chí

Như gã hề cuồng mưu sinh giữa chốn đông người

Với từng ấy tấn tuồng bần tiện

Rút ra từ lịch sử u mê

Gió thổi thêm đi, gió thổi thêm đi

Cho cây cỏ mau chết, mau hồi sinh

Mày mặc kệ

 

Chiều trên phá Tam Giang

Có gã hề cuồng buông tiếng cười lạnh rợn

Khiến bầy ác thú mà lịch sử sanh cầm cũng chơi hãi hùng

Dớn dác ngó

 

 

Chiều Trên Phá Tam Giang, thơ Tô Thùy Yên, trong tập THƠ TÌNH NAM 1975 do gio-o.com tuyển chọn và giới thiệu.

 

 

http://www.gio-o.com/ThoTinhNam1975.html

 

© gio-o.com 2010