BS NGUYỄN HY VỌNG
Bàn Cờ Ngôn Ngữ
sưu tầm & tản mạn
Bàn cờ ngôn ngữ và 27,000 quân cờ tiếng Việt là 27,000 câu hỏi khó trả lời. Trả lời cũng như trả nợ. Nợ th́ trả lần, trả lời th́ thế nào ?
Tại sao không bó gắn mà lại gắn bó ?
Tại sao không lớn to mà lại to lớn
Có cái lư lẽ nào quyết định truớc sau ?
Tại sao xuôi gịng lại khác nghĩa với gịng xuôi
Tại sao không hề ngược nói, xuôi nói ?
Cả ngàn cái thắc mắc đang chờ trả lời
V́ đó cái tinh thần tiếng Việt.
Để t́m hiểu cái cách nói khi xuôi khi ngược. Ta phải đi ngược đi xuôi vào những khu rừng ngôn ngữ của các tiếng nói chung quanh đă chung nhau làm nên tiếng Việt hiện nay của chúng ta, sau hơn mấy ngàn năm và mấy trăm đời người…
Xưa như thế làm sao biết được ?
Vẫn biết đuợc là v́
V́ là tiếng nói con nguời chỉ chết đi sau khi đă sinh con đẻ cháu
tiếng Việt là đứa con út sau cùng của gịng họ Mon Khmer
Cái gịng họ này cũng chỉ là một đứa con của một gịng họ lớn và xưa hơn nữa của con nguời ở miền nam Á châu
Đó là gịng họ Nam Á / Austro Asiatic
Hăy bắt đầu t́m hiểu cái bắt đầu
Đó là tiếng Muờng
Hăy nghe đây tiếng nói và giọng nói của người Mường là người tiền Việt
Hiểu hay không tùy bạn là nguời Việt của miền nào?
Bạn hoàn toàn không hiểu, nếu bạn là nguời Bắc hay Nam
Bạn sẽ hiểu cái giọng hoàn toàn, nếu bạn là nguời miền Trung
V́ nó thấp, đục, trầm, ch́m, nó thiếu giọng cao, nó thiếu hỏi ngă, và nhiều nữa
Nhưng nó là tiếng nói của người Giao chỉ, Cữu chân, Nhật nam tiếng nói của bà Trưng bà Triệu,
Xưa hơn nữa nó là tiếng nói của Thục An dương vương và của Mỵ châu
Nó không bao giờ là tiếng nói của Trọng Thủy và của cha nó là Triệu Đà !
Vật th́ đổi, sao th́ dời
Tiếng Muờng vẫn là tiếng Muờng và không bao giờ dời đổi
Tiếng Việt chuyển âm mà không đổi nghĩa:
ÂU // AU
Gầu gàu dandruff / pellicules
Giầu giàu rich / riche
Lầu lầu làu làu fluent, courant
Mầu màu color / couleur
Nhầu nhàu wrinkled / froissé
Tầu tàu chinese / chinois
con tầu con tàu boat, train // bateau, train
ÂY // AY
bây bay you all / vous autres
bầy ra bày ra to display / déployer
bóng bẩy bóng bảy figurative / au figuré
đi cầy đi cày to plough / cultiver
chẩy nuớc chảy nuớc to ooze / suinter
chậy mau chạy mau to run fast / courir vite
bề dầy bề dày thickness / épaisseur
giẫy giụa giảy giụa to shake / s’agiter
dậy học dạy học to teach / enseigner
đây đay here / ici
bị đầy ra bị đay ra exiled to / exilé à
gẩy đan gảy đờn to twang the guitar / jouer de la guitare
khẩy mỏ khảy mỏ to pry open the mouth
khuấy khoáy to stir / remuer en tournant
cuời khẩy cuời khảy to snicker / esquisser un rire sarcastique
lậy lạy to kow tow / se prosterner
mầy mày you / tu, toi
nầy này this / ci, ceci
nẩy ra nảy ra to get [an idea] / avoir [une idée subite]
nguây nguẩy ngoay ngoảy quick head movement / vif mouvements de la tête
nậy ra nạy ra to pry open / ouvrir de force
nhẩy nhảy to jump / sauter
bén nhậy bén nhạy acute / aigu
phe phẩy phe phảy to fan leisurely / s’éventere
quây quay to turn / tourner
quầy hàng quày hàng a stall / éventaire
quầy quả quày quả agitated / agité
rẩy nuớc rảy nuớc to sprinkle / asperger
sẩy thai sảy thai aborted / avorté
sánh tầy sánh tày matched up / à égalité avec
thầy thày* teacher / maitre
hết thẩy hết thảy all / tout
trấy* trái fruit / fruit
trẫy hội trăy hội to go to the fair / aller à une fête
vẩy cá vảy cá fish scale / écaille de poisson
Chú ư : có chiều hướng từ Đàng ngoài vào Đàng trong // từ Bắc qua Trung rồi vào Nam. Có từ buổi đầu Nam tiến # 1550 AD. Có rất nhiều trong từ điển Húnh tịnh Của 1894. Tiếng Việt quả đúng là sinh ngữ, thay đổi khá mau, khá nhiều
Tiếng nói và số nguời nói
[theo Languages of the world của David Crystal]
Bahnar 85000
Bru 40000
Chrau 15000
Cùa 15000
Gutob 45000
Halang 10000
Hmong 5000000
Hrê 80000
Jeh 10000
Juang 13000
Katu # 25000
Kharia 145000
Khmer 8 000000
Khamu 100000
Koho 100000
Kurku 185000
Lào 10000000
Malay 220000000
Mnong 50000
Mon 550000
Muờng 400000
Nicobarese 10000
Phộc 5000
Rengao 15000
Sedang 40000
Sora 300000
Stieng 50000
Thái 70 000000
Thổ 200000
Việt 83000000
( trích Từ Điển Nguồn Gốc Tiếng Việt, tác giả BS Nguyễn Hy Vọng sẽ phát hành tại Paris, mùa Hè năm 2012)
BS Nguyễn Hy Vọng
http://www.gio-o.com/NguyenHyVong.html
© gio-o.com 2011