Ngô Văn Tao

Người lính vỡ trận

Le Soldat Perdu

Tôi viết bài thơ tiếng Pháp “Le Soldat Perdu”  năm 1976, tưởng niệm đến người anh ruột Ngô Văn Tân, thiếu tá quân đội Việt Nam Cộng Hoà, năm 1973 giải ngũ vì bị thương nặng trong chiến trận biên giới Cao Miên (một mảnh đạn hằn  yên trong xương sọ ở trán).

Tháng 5.1975, như tất cả các cựu chiến binh Cộng Hoà được lệnh phải trình diện để đưa vào trại “cải tạo” của “cách mạng xã hội chủ nghĩa”, anh đã lặng lẽ bỏ vợ con ( một người vợ có tật và năm con dại) ra đi với khẩu súng tuỳ thân thiếu tá. Ra đi về đâu một buổi sáng tháng 5.1975? Gia đình cho đến bây giờ (2007) không có một tin tức mỏng manh nào. Anh ra đi vào tuổi 47.

Bài thơ tiếng Pháp: “Le Soldat Perdu” có in trong tập Nuages-Mây Montréal 1988, và trong tập Papyrus,  nhà xuất bản Văn Nghệ, Saigon 1994.

     Dưới đây là hai bài phỏng dịch “Le Soldat Perdu”. Bài tiếng Anh của giáo sư Patrick Gallagher Đại học Columbia - New York City. Bài phỏng dịch tiếng Việt của chính tôi.

để tưởng niệm người anh của tôi

     Còn trong ký ức những hình ảnh của ngày thơ, trong tim những hoài mong, phấn chấn ảo vọng, chúng ta tìm đến công lý và sự thật, nhưng mãi mãi trong chúng ta niệm sầu thất bại. Chúng ta lang thang mộng du trong thành phố vang dội tiếng ca của ngạo thần chiến thắng, tiếng reo của bầy chiên khấu đầu. Chúng ta là người lính cuối cùng mang trên vai ngọn cờ  bại trận, như hòn đá oan khiên định mệnh. Trong cuộc chiến tương tàn vô ý nghĩa, chúng ta là kẻ ngã trận, mang trên mình thương tích, trong xương thịt những mảnh đạn vỡ như những vết chàm đã có từ buổi ra đời.

     Cuộc đời là ván cờ mà chúng ta không tuân theo thế trận. Khi ngày lên chúng ta là bóng đen di hình trên tường đổ, ôm mang ước mơ và tuyệt vọng không lời. Cuộc đời là người đàn bà mắt sáng, đôi mắt lung linh mờ dần trong sương xuống của màn đêm, là đứa bé dìu dắt bàn tay mềm giữa đám người dửng dưng không thương yêu không hận thù. Chúng ta lạc lõng trong thành phố của chúng ta,  không sám hối gì cho một tuổi trẻ hăng say quyết liệt. Tuổi trẻ của chúng ta! Người kỹ nữ mà chúng ta không nói tên, nhưng kỷ niệm  trở về sưởi ấm đêm đông.

     Chúng ta lẩn vào bóng tối im lìm cô liêu, chiếc thân trần truồng trên bãi biển  chĩa thẳng vào không trung khi thành phố đang vào trong giấc ngủ. Rồi chúng ta bơi dạt ra khơi, nhịp nhàng đập nước, tự do không cùng ( cho đến khi tất cả bầu trời đều đen tối, chỉ còn một vài vì sao lấp lánh và thành phố ẩn hiện ánh đèn xa thẳm). Chúng ta bỗng cảm thấy cái lạnh của vực sâu, ngọn sóng ngầm cuốn chìm chúng ta cùng trời đất, khi chúng ta quay mình nhìn lại chỉ thấy một vì sao.

2007

The Lost Soldier

In memory of my brother

     As children-pictures printed in our memory aspirations illusions and whims, with all our desire for justice and truth, there is in us the wound of defeat.

We are dreamer but we know to resign.

Victory fanfares resound from the town, adulators applaud and bow before the new gods but we are the last soldier to have courage and carry the flag of the vanquished in a lost war. We have the destiny stone  fastened around our neck and a shameful souvenir bullet stuck in our forehead as an indelible birthmark.

     Our life is a game of chess in which we reject the rules. We are but shadows creeping along the walls with unconfessed dreams and despair.

Our life is like a woman with clear eyes dimmed by the evening mist or like a child to be nursed and to be taken by the hands with neither love nor hate.

We are stranger in our town but innocent of our past youth. Our past youth! A lady of the night, whose name we do not whisper but whose memory warms our winter nights.

     Lenghthening image in silence and solitude on the beach under a darkening sky, with the town asleep in the faraway we are a naked soldier pointing to the sky and facing the sea.

And now we are floating out swimming with monotonous fatalism bathed in final beneficient liberty (until the sky becomes dark, the stars scintillate and the town turns on its light).

Then suddenly we feel the coldness of the deep and pulled by the waves when we turn to look for the last time at the stars.

Saigon1998

Patrick Gallagher

Tháng Mười Hai

Trong vòng thánh đêm tháng mười hai

                             Bầu trời thâm sâu và tĩnh lặng

                             Con đường không dẫn đưa về đâu

                             Mây đen lửng lơ treo vách đá

                             Cây khô ẩn hiện bóng hình người

                             Nhắc nhở u huyền cuộc đời trước

Lão nhân thượng lộ cầu thánh kinh

                             Tục luỵ đường trần sống và chết

                             Chân trời sa mạc một tuệ tinh

                             Giải thoát trần gian trong bể khổ

Ta đến bên nhau một cõi đời

                             Bên bờ vực thẳm của hư vô

                             Em trở về ngôi nhà hoang phế

                             Lung linh ngọn nến cuộc tình xưa

                             Thân em lấp lánh những vì sao

                             Giọt lệ rưng rưng trên khóe mắt

                             Đôi môi hé mở một nụ cười

                             Tràn đầy tình yêu và dục vọng

Lặng nghe tiếng chuông trong thánh đêm

                             Tiếng chuông của ngàn năm tiền kiếp

                             Dư âm  sóng điệu cuốn triền miên

                             Chuyển tải không cùng lời cáo biệt

phỏng dịch 2007

DECEMBER

On the skyline of December night

                             In motionless time in motionless silence

                             The road is winding up to nowhere

                             Dark clouds hung to the steep side

                             Shadowy trees in a landscape

                             The snowy bygones of mystery

                             Old men have finished their journey

                             After life after death and sorrows

                             Waiting were they for the new birth

                             Which has been announced by the stars

You  who outlive my presence and my stay

                             Caught in the black hole of Universe

                             Will open door to the hauntéd house

                             Let your naked body to the milky way

                             To the flight of my past love and past dream

                             You who outlive the world’s worthless

                             Might shed -oh! Wonder- a hidden tear

                             For a lost gesture for a lost smile

                             Which have once touched your flown desire

                             Listen the bells of the silent night

                             Which have enhanced my early years winter

                             And look to the icy days of December

                             With the only thought which has been true

                             Taking leave of you into unknown Eternity

1986

Ngô văn Tao

http://www.gio-o.com/ngovantao.html

© 2007 gio-o