Lê Thị Huệ
biện chứng hiện hữu phù hoa
khi nghe Hàn Song Tường qua đời
Ở nhà vợ chồng người bạn trong thành phố quen thuộc với nhiều người, nhưng xa lạ với tôi và vài người bạn. Những đàn bà tuổi ngoài 40 rập rượng từ xa về . 3 người đàn bà đến ra mắt một tập thơ in chung ở một thành phố xa lạ. Buổi tối hôm ấy có rượu, cà phê, bánh ngọt, ca hát.
Văn Chương Hải Ngoại về ra mắt tập thơ Canh Thức Cùng Thơ Mộng 1996. Tập thơ lấy một tựa thơ về một mối tình lớn của tôi đã tuột theo người đàn ông trẻ hơn tôi đi làm Cách Mạng. Tối ấy có Cao Đồng Khánh ngất ngưỡng viết và đọc bài thơ Tháng 13 tặng Trần Thị Sa, trong khi Trân Sa thì không hảo đàn ông. Cao Đồng Khánh lúc đó chắc không biết bí mật này. Đêm đó Cao Đồng Khánh bám Trân Sa sát nút để đọc cho được bài thơ vừa mới viết xong ở nhà Ngu Yên chiều nay.
Tháng 13
Thơ Cao Đồng Khánh
tặng Trần thị Sa
em đến. Đúng ngo. Phi trường chưa hết lạnh
dưới dáng cờ hư ảo ngó mênh mông
miếng đất không quen. Gặp người chưa biết
lỡ gặp nhau. Tình cờ. Không hiểu ra sao?
ngồi xuống với nhau. Em. Ngồi chung hình nhật nguyệt
gia vị tình yêu. Chút đỉnh. Gói trong lòng
mấy kẻ có tiền kiếp. Một lần. Tề tựu
một lúc. Một đời. Lầy đó làm vui
đêm thấm thoát trong ngôi nhà cảnh thạnh
chan chứa từ chương sử ký dân gian
khuya khoắt. Lúc đo. Có người tơ tưởng
những bài thơ khởi đầu truy lục tình yêu
người đó. Sống. Chết. Thiết tha từng chút
những kiếp ân tình ôm ấp làm tin
sáng trong thị tứ. Chiều ngoài hải đảo
Tối làm con chó sói tru hú cuộc đời ma quỷ ám lương tri
người đó. Nói chuyện với người đó. Nói với người có mặt
đêm sợ tàn đêm ngồi đứng không yên
em cảm giác thật gần. Gần. Như khiếp đảm
cảm tưởng ở xa. Xa. Lạnh lẽo hơi người
em nhỏ nhẹ làm vui từng chi tiết
mỗi sắc rau xanh một tín ngưỡng linh đình
mỗi tiếng nói. Mỗi miếng ăn. Mỗi hơi thở mỏng
có linh hồn con mắt ở bên trong
con mắt có chân trời phía trước
những chân trời con mắt tiếp theo
em tóc ngắn môi đường da mật
có chân trời con mắt kế bên anh
rồng rắn cho vui. Tươi đào. Yếu liễu
tự đó mơ hồ. Dễ vỡ như là thủy tinh
dẫu có thiên cổ có long trời lở đất
bản chức ngồi đây. Em. Hãy bình tâm
em. Sự thật. Gần trong hơi thở
cửa biển mở ra mây nước hư truyền
mặt trời chảy ngọc để cho em hóa bướm
cây cối hồi xuân mưa nắng múa giang hồ
ở cuối giòng sông. Một bình nguyên bát ngát
thành phố dựng lên cho bớt đồng bằng
ra ngoài hạn định. Đầu sóng. Ngọn gió
xuống đáy trần gian uống rượu vô cùng
em. Dạ lý trầm hương. Tóc ngắn
nguyệt ngoài khuya. Dương lịch. Gió phong phanh
mồi lửa mang đi. Gói thuốc để lại
trong cái gạt tàn tro bụi mê man
em hẹn. Một tháng. Có lẽ mùa băng rã
rừng núi căm căm. Nứt. Đổ. Kinh hoàng
một tháng nữa. Một tháng. Trời đất động
hồn vía nào không khỏi kinh tâm
một tháng. Em. Một tháng nữa. Mùa hoa chưa chắc
mùa con gái đàn bà rễ má ra riêng
thế cây cỏ có giữ nguyên hình nhựa chảy
thiên địa hao mòn lý lục có sao không?
một tháng. Quyết liệt. Trời cao hay thấp
trên gò má. Anh hôn. Nắng có nồng nàn
rú nẩy tược. Rừng đầm chồi. Lá cây xẻ nụ
thiên hạ có còn âm lạnh phía chân mây
một tháng nữa em đặt tên tình ái
từng thước cây trên ngàn thước núi non
một tháng trọn vẹn chu kỳ kinh nguyệt
một tháng. Ở ngoài 12 tháng niêm phong
Cao Đồng Khánh, Vũ Quỳnh Hương, Nguyễn Hà Ý Nhi
hát tại nhà Ngu Yên Ngọc Phụng ở Houston trong dịp
Trân Sa, Vũ Quỳnh Hương Lê Thị Huệ
về ra mắt tập thơ Canh Thức Cùng Thơ Mộng, 1996
Gặp chị ở nhà thi sĩ Hải Ngoại nơi thành phố xa ấy. Chị viết văn. Tôi nghe tên chị. Chị nói giọng thủ đô Bắc Kỳ cũ. Một giọng cổ điển ngọt ngào rất đong khách. Người tròn tròn mum múp ngan ngát. Tóc hớt tém cao ót thời trang. Mặc chiếc váy vải sồ lạc màu xanh xanh đo đỏ vàng vàng hàng hiệu Macys Newyork. Mỗi tội chị đeo nặng những ngọc và xoàn hơi bị to quanh vùng chiếu tướng. Nữ sĩ đi với một nam sĩ. Chị bám sát người đàn ông mặc một bộ trắng như một tay cao bồi kiện tướng trung niên. Tôi nghe danh ông ta viết giỏi. Ông ta có khuôn mặt chữ góc cạnh. Đẹp trai và hoạt ngôn trí thức công tử sành điệu đại học là người đàn ông kia. Tôi ngồi xa xa và quan sát . Tối đó tôi thấy hai người này bám nhau như say say bên nhau. Chắc họ mê nhau dữ thần. Tôi gặp cả hai lần đầu tiên. Sao hai người bám nhau sát thế. Tôi nghĩ.
Tôi chỉ quan sát mà không có dịp trò chuyện với chị trong đêm hôm ấy. Người đàn ông có đến trò chuyện với tôi. Tôi kết luận: Chị bị cái đầu ông ta lôi theo. Ông ta bị cái xác chị cuốn hút. Chuyện chả có gì là lạ.
Lần thứ hai tôi gặp lại chị là sau mấy chục năm. Lúc này chị đã ngoài sáu mươi. Gặp lại chị ở buổi ra mắt sách của người đàn ông viết kia. Ở một thành phố khác với thành phố cũ. Lần này thì tôi biết chị và người đàn ông viết ấy phải bay những chuyến bay 7 tiếng mới gặp được nhau ở địa điểm ra mắt sách. Hai người cứ bám nhau như sam. Tôi quan sát và thấy họ hút nhau cả đất trời và những người chung quanh chả nghĩa lý gì. Dù đã mấy mươi năm sau.
Hình ảnh cuối cùng sót lại trong đầu tôi về chị và người đàn ông kia – là cả hai người bọn họ đều viết - bám nhau như sam. Thành ngữ “bám như sam” là một thành ngữ nổi tiếng trong tiếng Việt. Hai người bám vào nhau mấy chục nhau sống chung trong một thành phố nhưng lại ở hai nhà khác nhau. Cho đến ngày chị qua đời. Họ cũng không về với nhau nhưng hễ thảy họ vào một nơi nào gặp mặt nhau là họ bám với nhau không rời nửa bước.
Và tôi tò mò muốn biết họ bám với nhau cách gì mà mấy chục năm trôi qua, sống chung trong một thành phố mà không về với nhau một nhà. Như tôi tò mò một người đàn bà đeo nhiều ngọc và xoàn sao có thể viết thế. Hay là ông triết viết rồi đưa chị ngọc đề tên. Tôi ngờ là có rất nhiều tác phẩm đàn ông viết nhưng lại ký tên đàn bà trong cái gọi là nền văn chương Việt Nam từ trước đến nay. Tôi nghi nhất là thơ bà Hồ Xuân Hương do một ông đồ nho viết ra. Đại gia nghi hoặc chính là tôi đây.
Trong nền Văn Chương Hải Ngoại rất Tiếng Việt kiêu hãnh của chúng tôi, có mấy câu thơ ông Mai Thảo viết thế này, khi ông còn sống ở phố Bolsa, Westminster, California:
Thế giới có triệu điều không hiểu .
Càng hiểu không ra lúc cuối đời
Chẳng sao khi đã nằm trong đất
Đọc ở sao trời sẽ hiểu thôi
Dù sao thì tôi cảm thấy dễ chịu hơn khi đọc những câu thơ trên của Mai Thảo.
Cao Đồng Khánh đã dự cảm về sự vắng mặt của một tháng thứ 13. Nghe tin Hàn Song Tường mất tôi hoài niệm về sự sam bám của một cặp đôi viết. Họ cho ra đời rất nhiều tác phẩm thuộc Văn Chương Hải Ngoại. Thế đấy những hiện hữu của chúng tôi, thứ Thơ Văn Hải Ngoại phù hoa hư ảo. Biết là phù hoa mà cứ sam bám cho đến chết. Biết là hư ảo mà đấu tranh quyết liệt chết đi được để được Tự Do thực hiện nó. Hì.
Lê Thị Huệ
1.2018