KINH DƯƠNG VƯƠNG

QUÀ SINH NHẬT

 

Viết tặng sinh nhật đầu con trai thứ yêu dấu

của bố mẹ: Nam Quan 23.12.19…)

chuyện ngắn

 

Từ trường về nhà, Lâm chạy thẳng xuống bếp tìm vợ, khoe:

- Anh có cái nầy, hay lắm.

 

Mây đang nấu cơm. Dưới mái tôn nóng, hơi lửa làm hai má nàng đỏ hồng. Mồ hôi rịn ra ở đỉnh trán bết những sợi tóc con. Mây bận ghế cơm, trước khi Lâm xuống đến đứng bên nàng, nghe tiếng chân chồng từ nhà trên, nàng đã vội ngẩng lên. Hai mắt Mây long lanh, miệng tươi cười, giọng nàng lúc nào cũng như reo lên mỗi lần Lâm đi đâu về, dầu chỉ trong chốc lát:

 

- A! Bố về! Hôm nay bố về sớm. Nghỉ hai giờ sau hả bố?

 

          Lâm nhìn vợ, đúng lúc một giọt mồ hôi đọng ở thái dương nàng chảy xuống, lăn dài theo triền má. Lâm lấy khăn tay thấm cho vợ rồi lập lại câu nói:

 

          -  Anh có cái nầy hay lắm . Đố em biết cái gì đây?

 

          Bắt nồi cơm lên bếp xong, Mây quay lại chồng, thấy chàng đang giơ cao vật đố lên, nhánh lá trúc đào trên đó đong đưa một vật-nhỏ-lóng-lánh. Mây đưa tay định sờ, Lâm vội thụt lùi mấy bước, kêu lên:

 

          - Ấy! Ấy! Đừng! Bồ ơi! Lâm đưa nhánh lá lên cao quá tầm tay. Đừng sờ vào, hỏng mất. "Xem bằng mắt chớ bắt bằng tay". Em không thấy "cái này" mỏng manh lắm sao?!

 

          Mây vẫn cười, nhìn chồng trêu chọc. Nàng bước theo, đưa tay vờ chụp. Lâm chạy tuốt ra sau vườn:

 

          - Anh đã bảo đừng có sờ tới mà. Chỉ được nhìn thôi.

 

          Mây đuổi theo ra. Hai người đứng dưới giàn mướp, quả thòng xuống đụng đầu. Mây dịu dàng nói:

 

          - Nào, đưa em coi, cái gì mà anh quý như vàng vậy?

 

          - Còn quý hơn vàng nữa. Động đến nó mạnh quá, nó sẽ… không còn là nó nữa.

 

          Vừa nói Lâm vừa đứng  sát lại gần vợ, đưa nhánh lá ra trước mắt nàng:

 

          - Đây, em xem cho kỹ đi. Đố em biết là cái gì đấy?

 

          Mây không đứng đối diện với Lâm nữa, nàng bước ra sau Lâm vòng hai tay ôm cổ và cằm để lên vai chồng. Nàng ngắm nhìn cái vật-lạ mà Lâm nói còn quí hơn vàng, thấy nó chẳng quí một chút nào.

 

          Nó xanh màu ngọc bích nếu nhìn toàn thể, nhưng trong vắt, lóng lánh nhiều mầu xen lẫn với nhiều sắc độ. Những sắc độ rất tế nhị của màu lục non, màu xanh biếc và điểm rải rác những chấm nâu nhạt. Thay đổi theo ánh sáng phản chiếu bên ngoài lớp vỏ là một màu hồng phơn phớt. Thoạt trông, vật kia giống một món đồ trang trí, một chiếc hoa tai với những chi tiết cực kỳ tế nhị được tạo thành do tinh thần sáng tạo của một nghệ sĩ chân chính. Nhưng toàn thể hình dạng của nó lại khiến Mây cảm thấy có cái gì không quyến rũ, nếu không nói là đã khiến nàng sờ sợ.

 

          - Con sâu, phải không bố? Mây thỏ thẻ hỏi chồng, không tự tin.

 

          Mây nói mà cằm nàng vẫn dính vào vai Lâm nên tiếng nói của nàng có một âm thanh lạ tai, Lâm cảm thấy nhột. Chàng đứng xê ra, nhưng Mây, hai tay giữ chặt hai bên vai chàng đã bước theo và chiếc cằm nàng vẫn không rời vai chồng.

 

          - Một cái gì đã vượt quá thời con sâu nữa. Không chú ý tới sự tinh nghịch của Mây, Lâm hăng hái đáp lời vợ. Chàng cố ngoái lui để nhìn mặt nàng.

 

          Mây quan sát lại cái hoa tai nho nhỏ mà phần ngoại vi đã cho nàng một cảm giác lạ. Nó giống như một chiếc mặt nạ biểu tượng. Một dấu hiệu báo trước một hiện tượng tương lai, đối với Mây hãy còn mờ mịt. Nó có một phần đầu giống một con châu chấu non có đủ mắt, mũi, râu và một phần thân với những khoanh xếp nếp. Những chiếc chân xếp thuận chiều ép sát vào ngực và hình như một đôi cánh mỏng manh gợn lên những đường sóng mập mờ. Tất cả những thành phần đó đang ở trong tư thế kết hợp, nương tựa nhau một cách hoàn hảo. Tuy nhiên, để bảo vệ tất cả những thứ xem ra còn quá mong manh kia, chỉ có một lớp vỏ bao quanh như lớp mi-ca mỏng. "Một hình tượng đang tượng thành". Im lặng quan sát một lúc lâu cái vật Mây cảm thấy đã bớt lạ, đang treo lủng lẳng bằng một sợi tơ trắng mắc vào nhánh lá trúc đào, nàng đi đến kết luận đó.

 

          - Một chiếc kén! Mây chợt reo lên. Rời khỏi vai Lâm, Mây nhìn vào mắt chồng dò hỏi.

 

          - Trời ơi! Lâm hứng khởi, ôm vai Mây bóp siết lại. Vợ anh thông minh ghê. Phải, một chiếc kén! Một bào thai. Một mầm sống đang hình thành.

 

          Lợi dụng thời cơ, Mây xin xỏ:

 

          - Bố cho em sờ thử… nó, nghe bố?

 

          - Vâng. Mẹ sờ nhẹ nhẹ thôi nhé. Lâm vừa nói vừa đưa mắt lo lắng theo dõi vợ.

 

          Mây bóp chiếc kén giữa hai ngón tay. Cả hai cùng nghe một tiếng "cách" vang lên mơ hồ. Lớp vỏ chiếc kén bị móp nhưng rồi, liền đó trở lại hình đáng cũ.

 

          - Ôi trời! Lâm kêu lên thảng thốt. Chết nó rồi còn gì!

 

          Mây bối rối, vuốt má chồng, giọng lo lắng:

 

          - Em xin lỗi bố. Em tưởng nó cứng lắm, ai ngờ nó mềm thế.

 

          Qua phút sững sờ, Lâm thong thả cùng vợ trở vào nhà. Chàng nói:

 

          - Nhưng sẽ không hề gì đâu, mẹ ạ. Anh biết. Nó có sức bảo vệ của chính nó. Cũng bằng như một cú mổ hụt của mỏ một chú chim sâu chứ gì.

 

          Lâm đem máng cành lá có chiếc kén vào một cây đinh ở góc nhà.

 

 

          Chỉ còn đúng một tuần nữa là đến sinh nhật đầu của đứa con trai thứ của Lâm và Mây: bé Nam Quan, Nam Quan sinh năm Sửu, nên hai người gọi con là Nghé Ngọ.

 

          Ngoài bữa cơm giản dị mà hai vợ chồng đã thảo luận kỹ, dành dụm sẵn một số tiền để chi tiêu, mời vài người bạn thân, hai người cùng đồng ý, mỗi người sẽ tự tạo lấy cho Nghé Ngọ "một-món-quà-có-ý-nghĩa-không-mua-bằng-tiền".

 

          Gần đến ngày, Lâm lo lắng hỏi vợ:

 

          - Mẹ có quà cho con chưa?

 

          - Có rồi.

 

          - Gì vậy mẹ?

 

          Mây nhìn chồng, cười tinh nghịch:

 

          - Bí mật mà, làm sao nói ra được! Còn bố?

 

          - Chưa! Buồn bã, Lâm trả lời vợ. Hay để anh vẽ cho con một tấm chân dung nhé?

 

          - Tuyệt! Nhưng em muốn một cái gì lạ hơn và đừøng có vẻ "cây nhà lá  vườn" quá như vậy.

 

          Lâm tiu nghỉu:

 

          - Vậy anh biết lấy đâu ra quà đó bây giờ?!

 

          Mây thương hại chồng:

 

          - Hay bố cứ vẽ cho con tấm "Chân dung" đi đã.

 

          Lâm trầm ngâm hồi lâu. Thốt nhiên nàng níu lấy vai Lâm nhảy cỡn lên:

 

          - Anh có rồi! Anh có quà cho con rồi! Ha! ha! Tuyệt diệu! Tuyệt diệu!

 

          Mây cũng vui lây, sung sướng nhìn chồng:

 

          - Quà gì vậy, bố? Cho em biết với được không?

 

          - Bí mật! Bí mật! Thiên cơ bất khả lậu.

 

          Nhưng rồi niềm vui của Lâm kéo dài không lâu. Hai hôm rồi ba hôm trôi qua. Sinh nhật bé Nam Quan tới gần, chàng đâm lo.

 

     - "Biết có kịp không đây". Lâm nghĩ thầm. Hàng ngày, mỗi buổi đi dạy về, chàng dừng lại ngắm chăm chú cành lá trên đó chiếc kén vẫn câm nín như một vật vô tri. Những chiếc lá đã bắt đầu vàng úa, rồi khô dần trở màu xám tro sẫm. Đêm đến, chờ cho Mây đi ngủ, Lâm lấy nhánh lá xuống và ngắm nghía chiếc kén. Chàng đưa cao ngang tầm mắt, dùng ngón tay trỏ lung lay cho chiếc kén đu đưa nhè nhẹ. Chàng nhìn chiếc kén, ánh mắt thì thầm chờ đợi.

 

          Đêm hôm trước sinh nhật Nam Quan, Lâm thức rất khuya. Sau khi hoàn tất bức chân dung con, chàng lồng khung, đem treo lên bức vách trước bàn viết. Chàng đã vẽ mái tóc Nam Quan đen nhánh mạnh mẽ như cỏ mọc rậm trong cánh đồng mùa Xuân. Vừng trán phẳng, hồng  nhạt, phơn phớt màu lam, cao, rộng như một vòm trời. Đôi mắt nhìn thẳng, đen láy, trong suốt. Những chấm sáng nhấp nhánh, reo vui tựa những tinh tú trong một đêm thanh. Đôi môi nụ nhỏ, mộng, vừa có vẻ nghiêm trang tạo ra do ở nét kẻ ngang, vừa tỏ lộ niềm vui thầm kín ở bóng tối đọng lại nơi cuối hai khóe môi hơi nhếch lên.

 

          Lâm hài lòng về kết quả công việc mình.

 

          “ Nhưng đó là món quà "cây nhà lá vườn", theo như lời Mây nói. Còn món quà lạ kia thì sao?”

 

          Lâm lại đưa mắt nhìn lên chiếc kén. Trong bóng tối mờ mờ, màu xám thẩm của những chiếc lá khô đã hóa ra nâu. Chàng không còn trông rõ chiếc kén, nó lẫn trong màu của vách tường. Lâm muốn bước đến để xem rõ, nhưng bỗng chàng cảm thấy có một sức đẩy phát ra từ chiếc kén, không có chàng đến gần, bắt chàng ngồi yên. Chìm trong một tâm trạng bứt rứt, gần như khổ sở, mắt chàng nhìn chiếc kén như một lưỡi thép mỏng muốn đục thủng lớp vỏ để nhìn thấu điều ẩn tàng bên trong.

 

]

          Sinh nhật Nam Quan đến. Lâm như không còn một mong mỏi nào đặt vào chiếc kén nữa. Buổi sáng, Mây sớm đi chợ. Lâm ở nhà quét dọn. Bức chân dung Nghé Ngọ được treo trên tường giữa nhà. Chàng kê lại chiếc bàn - thường ngày dùng làm bàn viết - dọn đi sách vở và những thứ lỉnh kỉnh. Mặt bàn được phủ một tấm khăn mới, trên đặt một bình hoa trúc đào, mầu hồng thắm. Dọn dẹp trang hoàng xong, Lâm thấy gian phòng nhỏ sáng hẳn ra. Mây đi chợ về không tiếc lời khen ngợi chồng.

 

          Thức ăn đã được dọn lên bàn. Những người bạn cũng vừa đến.

 

          Mây tắm rửa cho Nam Quan, đem con vào buồng thay áo quần.

 

          - Bố coi Nam Quan nè, đẹp không?

 

          Đang nói chuyện với bạn, Lâm quay lại phía hai người thân, miệng đang tươi cười, chờ đợi ánh mắt chàng.

 

          - Úi trời! Lâm kinh ngạc kêu lên, chạy đến bồng con từ tay vợ. Chàng ấp úng:

 

          - Mẹ… Mẹ cắt… chiếc áo dài vía rồi à?!

 

          - Dạ. Sao bố? Vừa sung sướng vừa lo lắng, Mây nhìn vào mắt chồng.

 

          Lâm che dấu cảm động:

 

          - Có sao đâu, mẹ. Thật là một món quà gây sự kinh ngạc hoàn toàn cho anh và quí báu xiết bao đối với con.

 

          Không hiểu hết lời cha mẹ nói, nhưng Nam Quan, mắt ngời sáng, sung sướng nhìn bố mẹ rồi đưa tay rờ rẫm làn vải mịn của áo quần mới.

 

          Lâm hỏi con:

 

          - Áo đẹp con đâu?

 

          - "Chẹp"! "Chẹp"! Vừa thỏ thẻ những tiếng một vỡ lòng chưa thuần phục, bàn tay hồng nhỏ xinh xắn vừa vuốt ve làn vải, ánh mắt kiêu hãnh.

 

          - Ai may cho con vậy?

 

 

 

          Không trả lời, Nam Quan trước mắt nhìn Mây.

 

          Lâm bế con đến trước tấm "Chân dung" hỏi:

 

          - Hình ai đây con?

 

          Nam Quan chỉ tay vào ngực mình:

 

          - Ngọ… Ng… oo… ọ!

 

          Lâm hôn nhẹ lên tóc con:

 

          - Con trai bố mẹ giỏi quá! Chàng quay sang Mây. Anh có món quà bí mật cho sinh nhật con. Nhưng vì bí mật quá nên không thể xuất hiện được nữa.

 

          Hai người cùng cười. Mây nói:

 

          - Thôi mình vào bàn, cho con phá cỗ đi bố. Mấy chú của Nghé Ngọ chờ đói bụng rồi.

 

          Đúng lúc Lâm bế con sắp sửa ngồi vào ghế, chàng tình cờ đưa mắt nhìn lên nhánh lá có mang chiếc kén. Mắt lâm sáng lên: môi run rẩy. Như người đầu tiên thấy sự khai mở một thế giới mới, chàng reo lên không thành tiếng:

 

          - Con bướm! Con… bướm!

 

          Mọi cặp mắt đều nhìn theo hướng ngón tay chàng chỉ.

 

          - Mây ơi! Quà sinh nhật của bố cho con đã hiện ra kia rồi! Trời ơi!

 

          Mây chạy đến đứng bên chồng, nhìn con bướm không chớp mắt, mặt nàng hơi tái đi. Niềm vui hiện ra đột ngột quá cho Lâm như một tia lửa kích động sâu xa tâm hồn nàng. Mây cười, nhìn chồng, hai giòng nước mắt chảy dài xuống má nàng. Mây vịn tay chồng, gọi:

 

          - Bố! Món quà của bố cho sinh nhật đầu của con tuyệt vời quá! Em không ngờ, bố!

 

          Lâm béo má vợ:

 

          - Con bướm tuyệt đẹp, hả mẹ?

 

          - Dạ.

 

          Với đôi cánh vàng rực mầu hoa hướng dương, còn ướt, mới mẻ, vừa từ tổ kén chui ra, con bướm đang đậu trên một chiếc lá trúc đào khô. Đôi cánh mỏng manh, xếp lại khép nép, bụng thở thoi thóp. Một làn gió nhẹ từ cửa sổ lọt vào, đôi cánh non run run, hé mở, xiêu xiêu, những chiếc chân mỏng manh vội xê dịch để lấy lại thăng bằng.

 

          - Bố… Bắt! Bắt! Bướm cho… "chon"! Nam Quan ngước lên nhìn Lâm, đưa thẳng tay về phía con bướm, ấp úng nói.

 

          - Không được đâu, con. Lâm âu yếm cúi xuống con. Nó còn bé như con vậy. Để cho nó lớn đã.

 

          - Bố… Bắt! Bướm cho "chon" bố!

 

          Nam Quan như không nghe, lập lại. Tay vẫn giơ thẳng ra phía trước. Bàn tay mở ra nắm lại liền hồi.

 

          Mây nhìn Lâm, ánh mắt cầu khẩn. Lâm nhìn chú bướm trẻ thơ, lòng lưỡng lự.

 

          Đột nhiên, Lâm bế con bước tới, với tay nhè nhẹ chụp lấy đôi cánh xếp. Nhưng hai ngón tay chàng khép lại trong khoảng không. Đôi cánh vàng rực rỡ mở ra trước đó, vỗ những nhịp đầu tiên, thong thả bay lên. Con bướm bay chập chờn một vòng quanh gian phòng. Bị ánh sáng và gió thu hút, cuối cùng nó bay về phía cửa sổ và đậu lại trên song cửa, trải rộng đôi cánh sặc sỡ. Trên mầu phấn vàng của trái cây chín, phân phối những chấm tròn đỏ tía, trắng và xanh thẩm, tất cả tạo thành một bố cục hợp lý về trang trí, tuyệt đẹp như tác phẩm của một nghệ sĩ.

 

          Nam Quan nhìn theo con bướm không chớp mắt rồi quay lại nhìn Lâm, nhoẻn miệng cười:

 

          - Bố, bướm "chẹp", bố bắt cho "chon", bố!

 

          Dường như nghe ra lời chú bé Nam Quan, con bướm động cánh, bay lên. Mọi cặp mắt đổ dồn theo đường bay lững lờ, đầy tự chủ. Nó lại bay theo một vòng quanh phòng, rồi theo hướng ánh sáng và gió, ra khỏi phòng qua phía cửa sổ.

 

          Lâm bế con vội vã đuổi theo.

 

          Con bướm đậu lại trên một chiếc lá ở bờ rào. Lâm nhẹ nhàng tiến tới gần. Con bướm lại vỗ cánh bay đi. Lâm đuổi theo. Cho đến khi con bướm bay lên cao, biến mất trong những đám lá trên ngọn cây - ở đó nắng dọi sáng những chiếc lá lóng lánh, xao xao trong gió, tạo thành một vũ điệu reo vui, hớn hở.

 

          Mây chạy theo ra, thấy hai bố con Lâm đang đứng giữa một đám cỏ hoang, mắt hai người cứ ngước nhìn lên.

 

          Lâm quay lại nhìn Nam Quan, hai mắt bé nhìn lại chàng rơm rớm nước mắt. Ánh mắt đó nói với chàng: "Mất rồi! Mất bướm rồi. Bố ơi!?.

 

          Hốt nhiên, Lâm cảm thấy lòng chàng mở ra, thành nắng mênh mông, thành gió thênh thang, thành vũ trụ bao la không bờ bến.

 

          Lâm ôm ghì lấy con, dấu mặt vào chiếc cổ nhỏ tròn trịa thơm tho. Chàng thì thầm:

 

          - "Con ơi! Không nên bắt con bướm đó. May thay bố đã không giữ lại được đôi cánh mỏng manh kia - trong tay bố, đôi cánh đó sẽ rã rời, tan nát - và nó đã bay lên trong bầu trời cao rộng, ở nơi mà nắng, gió và mây tan hòa làm một.".

 

               Kontum,

               tháng 4.1974