Mười Năm 2001 - 2011

phỏng vấn
đài sử
một thành công với sắp xếp
thơ Tân Hình Thức

thực hiện bởi Lê Thị Huệ

1. Trong đám đông túm lấy một người, thú thật với nhà thơ, phải vất vả lắm tôi mới tìm ra được một nhà thơ trong nhóm Thơ Tân Hình Thức mà tôi "đọc được". Ai đó có quyền bắn ná vào người tôi, nhưng tôi phải nói là tôi có "cố gắng" thưởng thức Thơ Tân Hình Thức. Chính vì sự "cố" này nó làm phiền tôi. Tôi chỉ là một người đọc. Đừng tin tôi. Ai thấy hay thì cứ việc thấy hay đi nhé. Quý độc giả của Gió O. Bây giờ trở lại điều muốn thưa chuyện với nhà thơ, là hãy cho tôi biết, điều gì đã khiến cho bạn dấn thân vào khuynh hướng thơ Tân Hình Thức

chị “túm” ngay được tôi trong một nhóm có gần 100 người coi bộ tôi kém may mắn. hay cũng có thể tôi less tht nên chị “đọc được”. suy tưởng về việc chị thưởng thức thơ tht. tôi thấy mình có lỗi vì đã làm thơ kiểu này.

mà chị này thơ tôi làm là tht hả?

chắc có lẽ thơ tht ít người làm. gởi thơ tht khả năng được ông ki chọn post cao hơn làm những loại thơ khác. (cười)

“tôi tự hỏi mình. tại sao làm thơ.  câu hỏi dội ngược.”

2. Tôi chọn và giới thiệu thơ Đài Sử lên Gió O, vì tôi yêu chữ nghĩa và trí tuệ rơi rớt giữa những kẹt dấu chấm và vị thế cứng ngắc của thể thơ Tân Hình Thức của Đài Sử. Ít ra là bạn có thành công với một độc giả là Lê thị Huệ. Tân Hình Thức hay không Tân Hình Thức, có điều gì đó đã khiến cho người đọc Lê Thị Huệ nhìn ra chúng là những bài thơ. Bạn nghĩ gì về sự thẳng băng với điều tôi vừa phát biểu.

trước hết cám ơn chị. như một cám ơn từ một tác giả đến độc giả của mình.

tôi không muốn chứng minh bất kỳ một điều gì. chữ nghĩa vốn đẹp tự nó. tôi chỉ là người sắp xếp chúng lại với nhau vào một thời gian không gian nhất định nào đó. chị nói đúng. tht. tự do. vần. vân vân. chỉ là những gán ghép. thơ vốn chọn người đọc.

kẹt và cứng đó có phải là sự đèo đuộc của một loài thơ bị trồng ở một miền đất khác.

“chỉ biết có những lúc con chữ muốn đi ra. tôi ngồi xuống và viết. những con chữ tìm đến và đi ra bất cứ lúc nào hay bất kỳ ở đâu.”

3. Cái rốt ráo cuối cùng của sự làm nên thơ và văn là mối tưởng nhớ ngôn ngữ. Và khi bạn làm một bài thơ Tân Hình Thức điều gì đến trước, ý tưởng, cảm xúc, chữ nghĩa, hay bạn phấn đấu cho một cái khung thơ Tân Hình Thức trước đã ?

cảm xúc là điều kiện cần. chữ nghĩa là điều kiện đủ. cái khung không quan trọng lắm.

vâng suy cho cùng thơ văn đó là mối tưởng nhớ ngôn ngữ. truy vấn ngôn ngữ.

“cảm xúc chung quanh công việc-cuộc sống đến và những bài thơ thành hình.”

4. Bạn có thể cho biết vài tên tuổi thi ca lớn nào đã ảnh hưởng đến nguồn sáng tác của Đài Sử.

nói chị đừng cười. tôi dốt nhất trong lĩnh vực này. tôi đọc rất ít. nói cách khác lười đọc . hình như những tên tuổi lớn hay tràng giang đại hải lắm mà thì giờ của tôi lại eo hẹp. tôi thích đọc thơ của những người chưa bao giờ nghe qua tên. vì vậy tôi không thích đọc thơ mình. (cười)

“bởi không muốn bị ảnh hưởng. bị lệ thuộc về giọng. về điệu của bất kỳ “môn phái” nào nên tôi rất ít ít đọc (để khỏi phải “mê” bất kỳ ai. đó cũng là cách biện hộ cho việc lười đọc của tôi). trong tận cùng “tự do” với tôi là ngôi thứ nhất. là vị hoàng đế ngất ngưỡng.”

5. Chỗ ở của bạn ? Nhà thơ Đài Sử đang sống ở đâu, công việc của bạn, người thân yêu, và đời sống của bạn vui buồn như thế nào ?

tôi ở tân bờ đông của nước mỹ gần được ba năm chưa đủ lâu để thích nó. tôi cũng bình thường như mọi người. có một công việc. được một người vợ đảm đang. và mấy đứa trẻ chúng chiếm hết thời giờ.

đời sống tôi chỉ có vậy không hơn không kém.

6. Điều gì đã khiến bạn tìm đến diễn đàn Gió O.

đã lâu. không còn nhớ. có lẽ có duyên.

“  tôi có thói hay lân la làm quen với những trang web ở vị thế người đọc. lâu dần với năm tháng để có thể thân quen với nó. và để có thể gởi gấm những bài thơ của mình với nó.  

…làm thơ và gửi đăng (như) là một trò chơi (game). nó có qui tắc và luật chơi của riêng nó. ở đây qui tắc là của tôi. luật chơi là của những trang web mà tôi gửi bài tới. khi đường thẳng “qui tắc” và đường thẳng “luật chơi” cắt nhau tại một điểm thì thơ của tôi dừng lại nơi trang web đó.”

7. Bạn nghĩ gì về vai trò, các khuynh hướng sáng tác, và chữ nghĩa, của Văn Chương Hải Ngoại.

vchn. mình đặt tên cho nhau. thế cũng xong.

cảm xúc thật. cuộc sống thật. thành thơ. lúc viết tôi chỉ biết có vậy.  

khuynh hướng sáng tác có lợi thế vì có thể tiếp cận trực tiếp. chữ nghĩa vay mượn dễ dàng vì tiêu xài hằng ngày bằng ngôn ngữ nước tạm.

vchn một giọng nói yếu. và thật buồn.

8. Văn Chương Hải Ngoại, bạn bén rễ chữ nghĩa vào đâu trong danh xưng này ? Bạn thấy ngôn ngữ của bạn khác với ngôn ngữ của những người sáng tác từ trong Việt Nam như thế nào ? Bạn nuôi dưỡng và làm giàu chữ nghĩa của bạn như thế nào ?

tôi bén rễ từ hai chữ hải ngoại. tôi thích chữ lưu vong hơn. chắc tôi không viết nếu như còn ở vn.

khác nhau. được ở gần mẹ ngôn ngữ sẽ trao chuốt hơn. của tôi khô và kẹt như chị đã mention ở câu hỏi thứ hai.

tôi thật tình không biết. muốn làm giàu chắc phải đi buôn bán với nó. nhưng tôi lại dốt về mặt đó. chắc phải nghèo suốt vậy. nuôi dưỡng trong cảnh nghèo túng thì cơ cực là điều tất nhiên..

“tôi thật sự viết khi tôi đã xa cái nơi được gọi là quê hương. tôi vượt biên. đến được thailand. và sau đó đến mỹ. tâm trạng khi ấy trống rỗng. hụt hẫn. cồn cào. quay quắt. mụ mị. mất mát. và tuyệt vọng. viết đã giúp tôi cân bằng lại.”

9. Bạn giống tôi, lớn lên những năm đầu đời ở Việt Nam và lỡ yêu tiếng Việt, nhưng sống, làm việc, và giao tế phần lớn ở ngoài Việt Nam. Chúng ta phải thường xuyên phấn đấu để "tươi mát" phần Tiếng Việt trong chúng ta.

chúc mừng gió-o.com tròn 10 năm.

đài sử

gió-o.com. và tôi

tôi tự hỏi mình. tại sao làm thơ.  câu hỏi dội ngược.

nói viết chỉ cho chính mình là nói dối. tôi vẫn muốn những con chữ do tôi nặn ra được người ta chiêm ngưỡng. không ai bảo tôi viết. các bác (bạn của bố tôi) khuyên tôi đừng viết. tôi luôn bị bao trùm dưới những cái bóng thật lớn khi chọn con đường này. muốn thoát khỏi những cái bóng đó không phải chuyện dễ. chúng vẫn còn trùm lấy tôi. bủa vây tôi. ngay lúc này

chỉ biết có những lúc con chữ muốn đi ra. tôi ngồi xuống và viết. những con chữ tìm đến và đi ra bất cứ lúc nào hay bất kỳ ở đâu.

sáng tác trên ảo với tôi là cần thiết. không có mạng. chắc sẽ không có những dòng chữ này. sáng tác trên ảo đến với người đọc nhanh / dễ nhất.

làm thơ và gửi đăng (như) là một trò chơi (game). nó có qui tắc và luật chơi của riêng nó. ở đây qui tắc là của tôi. luật chơi là của những trang web mà tôi gửi bài tới. khi đường thẳng “qui tắc” và đường thẳng “luật chơi” cắt nhau tại một điểm thì thơ của tôi dừng lại nơi trang web đó.

tôi thật sự viết khi tôi đã xa cái nơi được gọi là quê hương. tôi vượt biên. đến được thailand. và sau đó đến mỹ. tâm trạng khi ấy trống rỗng. hụt hẫn. cồn cào. quay quắt. mụ mị. mất mát. và tuyệt vọng. viết đã giúp tôi cân bằng lại.

viết một xa xỉ trong cuộc sống ở đây (ngoài vn). vậy mà tôi đã và vẫn viết. tự những ngày vừa học vừa làm. bài vở chất chồng. cái ngũ lúc nào cũng chực sẵn ở con mắt. đến lúc ra trường. rồi đi làm. công việc ngập tràn. chạy đua với nó. rồi di chuyển. rồi gia đình. rồi trách nhiệm. rồi vân vân. những cảm giác tự đến. tự đi. luôn bị cắt đoạn. luôn bị dang dở. và bài thơ ra đời trong những hoàn cảnh như vậy. thật và ảo lẫn lộn. hỗn độn.

bởi không muốn bị ảnh hưởng. bị lệ thuộc về giọng. về điệu của bất kỳ “môn phái” nào nên tôi rất ít ít đọc (để khỏi phải “mê” bất kỳ ai. đó cũng là cách biện hộ cho việc lười đọc của tôi). trong tận cùng “tự do” với tôi là ngôi thứ nhất. là vị hoàng đế ngất ngưỡng. và tôi đã phải trả một giá thật đắt cho nó trong cuộc sống “thật” của mình.

cảm xúc chung quanh công việc-cuộc sống đến và những bài thơ thành hình.

như vậy thơ tôi nằm hẳn ở vị trí ngoại biên (ngoài vn).

không biết chúng có giống như những bè bạn chúng trong ấy. hay là những quái thai dị hợm. tôi không lo. bởi chúng là của tôi. chúng có được sự tự do tuyệt đối. không ai mướn tôi viết và cũng không ai sai tôi viết. viết tiếng việt với tôi đó là thú vui. nhưng nó lại là tay trái nên không được đối xử ưu ái cho lắm

tôi có thói hay lân la làm quen với những trang web ở vị thế người đọc. lâu dần với năm tháng để có thể thân quen với nó. và để có thể gởi gấm những bài thơ của mình với nó.  

văn chương mạng (ảo) là hội chứng ung thư. nhan nhản. có những cái thật hay và có lắm cái thật rác. có thể đến và đi bất kỳ lúc nào. nơi bát nháo đó và cũng thật im vắng đó. nếu nhìn kỹ vào phía sau những trang “ảo” có giá trị “thật”. đó là tên tuổi của dòng văn chương in ấn (thật) thuộc những ngày tháng xa xôi. và họ là “chưởng môn” của những trang web thu hút nhiều người đọc.

phổ biến nhanh, cập nhật chóng đó là ưu điểm của văn chương mạng.

giữ được cái ảo 10 năm không phải là chuyện bình thường (giữ cái thật còn khó, nói chi đến cái ảo). nhất là từ những đơn sơ ban đầu. những đòi hỏi kỹ thuật cần có. rồi thời gian, rồi bài vở. rồi thư từ, rồi chi phí, rồi linh tinh … nhiều lúc tự hỏi có phải từ cái thật quá “phũ phàng”. đã đẩy ra cái ảo.

cái ảo 10 năm. bắt đầu từ một mình. từ bè bạn. rồi lan ra cho mọi người. và thành một địa chỉ thân quen. một gió-o.com.

tôi tự hỏi mình đang viết gì. làm gì. như thể một quảng cáo. như thể một phô trương.

không.

tôi đang nói về những con người thật. những suy nghĩ thật. những việc làm thật.  phía sau những địa chỉ ảo hằng ngày đó.

cái viết (ảo) sẽ đi vào lẳng lặng nếu không có những cái thật phía sau.

ảo mà rất thật là như vậy.

một cảm ơn thật. và kéo nó chạy lùi về tận 10 năm trước.

2011